Er bestaan verschillende richtingen en specialisaties binnen de opleiding Psychologie aan de diverse universiteiten in Nederland. Ook volgen psychologen na de studie vaak nog allerlei opleidingen ter specialisatie. Bovendien kunnen psychologen met dezelfde opleiding zeer verschillende banen krijgen of - zoals ik gedaan heb - een eigen praktijk starten. Het is daarom van belang om te weten hoe de psycholoog waar je naar toe gaat opgeleid is en wat hij of zij als ervaringsachtergrond heeft.
Zie voor mijn achtergrond Biografie. Mijn huidig werkgebied en de door mij gehanteerde methoden en therapievormen staan hier op de pagina`s beschreven:
Als eerstelijns- en gezondheidszorgpsycholoog (kort gezegd gz-psycholoog) werk ik al vele jaren in de eerstelijnsgeestelijkegezondheidszorg. Hierbinnen werken drie beroepsgroepen nauw samen. Dit zijn de huisartsen, maatschappelijk werkers en psychologen. Ook is er contact met ‘de tweedelijn’, de grotere instellingen in de geestelijke gezondheidszorg onder andere via de SPV (sociaal psychiatrisch verpleegkundige) die in diverse huisartspraktijken werkt. Deze samenwerking heeft tot voordeel, dat de zorg klantgericht, laagdrempelig en kortdurend gehouden kan worden. Deze maakt ook, dat er gerichter kan worden verwezen en mensen die hulp zoeken dus eerder op de juiste plek terechtkomen. Ieder die dat wil kan direct de eerstelijnspsycholoog bellen om een afspraak te maken, maar met een verwijsbrief van de huisarts vergoeden de meeste zorgverzekeraars een deel of alles van de kosten.
De eerstelijnspsycholoog is als zodanig geregistreerd in het BIG-register van de overheid. De gz-psycholoog moet aan specifieke opleidings- en ervaringseisen hebben voldaan om in het register opgenomen te worden. Deze titel is wettelijk beschermd volgens de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg.
De gz-psycholoog is breed inzetbaar in de geestelijke gezondheidszorg en kan daarom ook als eerstelijnspsycholoog werkzaam zijn. De eerstelijnspsycholoog heeft daarnaast aan de eisen voldaan die gesteld worden aan opname in het kwaliteitsregister van het NIP. Hieronder zal ik het werk van de eerstelijnspycholoog inhoudelijk nog wat toelichten.
Een eerstelijnspsycholoog is er steeds op gericht om mensen zo direct en snel mogelijk te helpen om hun problemen beter aan te kunnen of op te lossen. Hierbij werkt de eerstelijnspsycholoog eclectisch, dus met diverse methoden en technieken, afhankelijk van de problematiek en hulpvraag van de cliënt. Partner of gezin kunnen bij de behandeling betrokken worden na overleg met de cliënt.
Een eerstelijnspsycholoog is er voor volwassenen, jongeren en kinderen, al wordt voor de jongste leeftijdsgroep vaak specialistische hulp gezocht. Een eerstelijnspsycholoog is bevoegd tot diagnostiek en indicatiestelling. In mijn praktijk betekent dit dat er bij bijna iedereen psychologische vragenlijsten worden afgenomen om te komen tot een goede indicatiestelling. Zo kan er in korte tijd vastgesteld worden wat er met de cliënt aan de hand is en besloten worden welke therapeutisch weg wordt ingeslagen.
Een eerstelijnspsycholoog heeft geen of beperkte wachttijden. Zonodig wijst hij of zij door naar collega’s. Verder heeft een eerstelijnspsycholoog net als iedere psycholoog een beroepsgeheim en mag alleen na toestemming van de cliënt overleggen met de huisarts of andere (medische) hulpverleners.
Nederlands Instituut van Psychologen, de landelijke beroepsvereniging van Psychologen, die de belangen van alle bij hen aangesloten psychologen in Nederland behartigt.
Bureau: Postbus 9921, 1006 AP Amsterdam, tel. 020- 410 62 22, e-mail [email protected] (afdeling Voorlichting en PR), website: www.psynip.nl .
Binnen mijn werk maak ik gebruik van diverse behandelmethoden, afhankelijk van de aard van de problemen of klachten waar iemand mee komt en de behoefte van de cliënt zelf. De één is nu eenmaal meer cognitief ingesteld, de ander meer gevoelsmatig. De aanpak moet bij iemand passen.
De methoden die ik gebruik zijn: introspectief, directief, cognitief (waaronder RET: Rationeel Emotieve Therapie) en soms gedragstherapeutisch van aard. Mijn basishouding in het contact is altijd rogeriaans, cliënt-centered. Met hypnose wordt vaak heel analytisch en transformerend gewerkt zoals bij exploratie van een probleem, traumaverwerking of egoversterking. Daarnaast kies ik ook regelmatig voor technieken uit de gestaltetherapie of voor visualisaties, meditaties en ontspanningsoefeningen.
De gekozen therapie is mogelijk in de vorm van:
In individuele therapie wordt intrapsychisch gewerkt, gericht op emotionele gevoelens, fysieke ervaringen, gedachten en beelden en intuïtieve reacties. Hoe zit je in elkaar, wat heb je nodig om je vastzittende gevoelsblokkades, hardnekkige spierspanningen, vastgeroeste ideeën en energetische blokkades los te laten of te transformeren? Hier vormt bewustwording een schakel om zelf in actie te kunnen komen en ook praktisch in je leven dingen te veranderen.
Een individuele sessie duurt 45 minuten en kan indien gewenst volgens afspraak verlengd worden tot 1 of 1 ½ uur. Tijdens de sessie kan er op alle persoonlijke deelgebieden gewerkt worden. Dit is afhankelijk van wat zich voordoet.
Ik organiseer groepen om mensen verder op weg te helpen in hun intuïtieve- en bewustzijnsgroei. In deze groepen maak ik gebruik van een combinatie van westerse psychologie en indiaans medicijnwerk. Om tot intuïtieve groei en bewustwording te komen moeten blokkades worden opgeruimd. Hierbij horen de in de psychologie bekende blokkades op emotioneel en mentaal gebied. De setting is nu anders door een combinatie van westerse kennis en indiaanse wijsheid. Kennisoverdracht naast werken met meditaties, visualisaties, zang en dans helpt de groepsleden ieder hun eigen weg van groei en ontwikkeling te gaan, terwijl ondertussen de psychische blokkades op de vijf mensgebieden kunnen worden opgeruimd. Door de dieptewerking is dit een soort ‘therapieplus’. Een groep bestaat uit 4 tot 8 personen en wordt door mij samengesteld aan de hand van een inleidend gesprek om te bepalen of iemand goed binnen dit soort groepswerk past.
Soms is het belangrijk om meerdere gezinsleden uit te nodigen of zelfs het hele gezin. Gezinstherapie geeft inzicht in het systeem waarbinnen de gezinsleden met elkaar omgaan. Hier worden patronen tussen de verschillende gezinsleden goed zichtbaar. Er kan dus ook direct aan worden gewerkt.
Hoewel deze vorm van werken mijn interesse heeft, pas ik ‘m om praktische redenen niet vaak toe. Mogelijk ga ik in de toekomst mijn werk op dit gebied uitbreiden.
Gezinstherapie duurt altijd 1 ½ tot 2 uur en kan zonodig met een co-therapeut gegeven worden.
Relatietherapie is gericht op het verbeteren van de communicatie op de vijf mensgebieden. Die gebieden komen namelijk overeen met de 5 gebieden binnen de relatie. Als twee mensen elkaar al langere tijd kennen en intensief met elkaar omgaan, zijn er omgangspatronen ontstaan, die niet altijd naar tevredenheid zijn. Je kunt gezamenlijk leren om deze patronen te doorbreken of te transformeren.
Projecties van oude emotionele ervaringen – voornamelijk uit de jeugd - houden mensen vaak gevangen in een oude, bekende manier van reageren, ook als deze vervelend is. Door hiervan bewust te worden kunnen partners leren veranderen, loslaten,en opnieuw in vrijheid invullen wat de relatie werkelijk kan inhouden.
Relatietherapie kan ook één of meerdere sessies zijn met je partner, terwijl één van beiden individuele therapie heeft. Dan dienen de gesprekken vaak als ondersteuning van het proces van de individuele cliënt, die hier dan zelf behoefte aan heeft.
Relatietherapie duurt 1 uur of 1 ½ uur, afhankelijk van de behoefte van de partners en mijn voorstel.